ادرس دقیق همه بازار و مراکز خرید مشهد , ادرس همه بازار و مراکز خرید مشهد – تور نوروزی مشهد – تور مشهد – تور ارزان مشهد

مرقد الامام الرضا (ع)

 

مرقد الامام الرضا (ع)

 

یعتبر مرقد الامام الرضا (ع) من أهم الأماکن التی یمکن زیارتها فی خراسان الرضویة، ویعرف بمختلف الأسماء والألقاب بین محبی وزوار الإمام الرضا (ع)، بلاط ملکوتی، أمل القبلة، باسبان. إن أستان مالک فی عهد رضوی، ومحکمة مرقد شریف، ومنور رضوی هی مجرد أمثلة قلیلة على هذه الأسماء.

 

تجدر الإشارة إلى أن المجمع بأکمله الذی یضم الضریح الرضوی المقدس وممتلکاته مثل المکتبات والمتاحف یسمى آستان القدس الرضویة، کما أن استخدام أسماء مثل الضریح الرضوی/المقدسة/المنورة شائع أیضًا فی وسائل الإعلام. روزا فی الأصل تعنی الحدیقة ویسمى مکان دفن جثمان آغا علی بن موسى الرضا (ع) فی المقام المقدس بهذا الاسم. مودجا شریف هو أیضًا اسم یشیر إلى ضریحه المقدس

 

المساحة الکلیة لمرقد الامام الرضا (ع)

 

المساحة الکلیة لمرقد الامام الرضا (ع)

 

یعد البلاط الملکی للإمام الرضا (ع) من أروع الأماکن وأکثرها شعبیة فی جمیع أنحاء إیران، والذی ینبض به قلوب العدید من العشاق. ولا یقتصر الضریح الرضوی على قبر سمعان الحاج النورانی فقط. یضم هذا المجمع الدینی عدة مبانی وفئات فرعیة، أدى عددها وتنوعها إلى تحویل هذا البلاط المقدس إلى مجمع عالمی؛ ومن أجل فهم قیمتها، لا ینبغی للمرء أن ینظر إلیها من منظور روحانی فقط.

 

بعد الثورة الإسلامیة أولت السلطات مرقد الامام الرضا (ع) اهتماماً خاصاً وقامت بتطویره کثیراً. باستثناء الساحتین القدیمة والجدیدة، فقد تم بناء بقیة مراقد آغا علی بن موسى الرضا (ع) بعد الثورة. کما تم إضافة الصواعق الشرقیة والغربیة إلى صوامع المقام الأخرى بعد بناء الجامع الرضوی.

 

وبشکل عام، تمت إضافة 60.500 متر مربع من مساحة الحج المغطاة البالغة 70.000 متر مربع لهذا المجمع بعد الثورة الإسلامیة. وبأخذ مساحة جمیع أقسام الحج وغیر الحج مجتمعة، تبلغ المساحة الإجمالیة لضریح الإمام الرضا (ع) أکثر من ملیون متر مربع وتتسع لـ 700 ألف شخص.

 

قاعة الثورة

 

قاعة الثورة

 

صحن الغلاب أو صحن عتیق کما یوحی اسمه هو أقدم صحن الحرم الشریف ویقع فی جانبه الشمالی بمساحة 6740 مترا مربعا. لم یتم بناء هذا الفناء التاریخی والرائع دفعة واحدة. بل تم بناء نصفها فی العصر التیموری وتم تطویر النصف الآخر بتناسق تام معها فی العصر الصفوی. وبعبارات أکثر اکتمالاً، أمر وزیر السلطان حسین باقرا من سلالة تیمور ببناء البلاط، والرواق الجنوبی المسمى إیفان جولد (إیفان نادری) وعدة مبانی فی جانبه الغربی، وبعد 150 سنة من ذلک، قام الشاه عباس الصفوی بالأروقة الشمالیة والجزء الشرقی منه یشبه تماما الأقسام السابقة.

 

تم بناء شرفتی الساعة وبرج الجرس بالمنزل بتناسق تام مع بعضهما البعض. تم بناء مئذنتین للمرقد الرضوی المقدس فوق رواق تالا والرواق العباسی. أمیر علیشیر نوای، وزیر العلوم التیموری، الذی بدأ بناء هذا الفناء، ینام بجوار الشرفة الشمالیة. وأروقة الفناء القدیم هی کما یلی:

 

رواق ذهبی نادر فی الجنوب. أقدم شرفة هی قاعة الثورة، والتی تعرف باسم نادری لأنها کانت مذهبة من قبل نادر شاه أفشار. تضیف الهندسة المعماریة الجمیلة لهذه الشرفة إلى مجدها.

 

إیفان عباسی فی الشمال؛ لأنه متصل ببسط الطبرسی، ویسمى باب الطبرسی، وهو تحفة لا مثیل لها من حیث فن التبلیط والنقوش. ویمکن رؤیة الصلاة على النبی الکریم والأئمة المعصومین (علیهم السلام) وسورة الجمعة على أجزاء من الرواق.

 

مرقد الامام الرضا (ع)3

 

رواق الساعة فی الغرب. ویؤدی الرواق الغربی إلى سقیفة الشیخ الطوسی ویسمى باب طوس. وفی حال الهجوم الروسی على الضریح الرضوی المقدس عام 1130هـ، تضرر إیفان سات. لا تزال هناک آثار رصاص على هذه الشرفة. ویبرز فی أعلاه وفی هامشه نقشان بخط ثولت یحتویان على آیات من القرآن الکریم

 

ورواق البیت نحو الشرق. ویسمى الرواق الشرقی الذی یؤدی إلى باست الشیخ حر عاملی بباب حر عاملی. تم بناء هذا المبنى الرائع، من مخلفات العصر العباسی، بتناسق تام مع الرواق الغربی، وکتبت علیه سورتی النور والمزمل بخط جمیل.

 

مرقد الامام الرضا (ع)4

 

أما الأجزاء الأخرى من صحن الأغلب فهی کما یلی:

 

نافذة فولاذیة أثناء بناء الفناء فی العصر التیموری، تم ترکیب نافذة على الجانب الأیسر من رواق الندیری المحلی المطل على المرقد المقدس حتى یتمکن من یستطیع دخول المرقد من قراءة زیاراتنامه على مسافة قصیرة من المرقد. تسمى هذه النافذة الآن بالنافذة الفولاذیة. وبعد الثورة وبسبب تدهوره تم ترکیب نافذة جدیدة فی المکان وهی على عکس اسمها مصنوعة من سبائک النحاس ومطلیة بالذهب. کما تم نقل النافذة القدیمة إلى المتحف.

 

منزل تیمبانی؛ الشرفة الشرقیة مبنیة على طابقین ویقع برج الجرس فی الطابق الثانی. فی الطابق الأول، یتم الاحتفاظ بالأدوات المتعلقة بالعزف. أصبح العزف على النای شائعًا فی الحرم القدسی منذ منتصف القرن التاسع بأمر من حفید جوهررشاد، ومنذ ذلک الحین، باستثناء فترة ثمانی سنوات، والتی تم إغلاقها بأمر رضا خان، استمرت هذه العادة. بصرف النظر عن وقت شروق الشمس وغروبها، تُعزف النقارة أیضًا فی الأعیاد وأثناء مراقبة الفضائل على ید آغا علی بن موسى الرضا (ع).

 

نادری سقاخانة

 

نادری سقاخانة أو إسماعیل طلای سقخانة؛ تقع الحانة فی وسط ساحة الثورة مباشرةً. تم تحضیر قبته المنحوتة فی قطعة واحدة من الرخام بأمر نادرشاه أفشار ونقلها من هرات إلى مشهد. تم بناء المظلة المثمنة والسقف على شکل قبة وتذهیبها بواسطة فنان یدعى إسماعیل طلای على قواعد رخامیة. تم تجدید الحانة مرة واحدة فی عام 1345.

 

ساحة الحریة

 

وبعد الثورة أصبح المیدان الجدید یسمى میدان الحریة. تبلغ مساحة هذا الفناء 4340 مترًا مربعًا، وهو من أکبر ساحات مرقد الإمام الرضا. بُنی هذا الفناء فی الجهة الشرقیة للمرقد الشریف، عند قدم الرسول الکریم، وهو متصل بمنورة الروزه من الجهة الغربیة. بدأ بناء المحکمة الجدیدة، والتی تسمى بهذا الاسم نسبة إلى المحکمة القدیمة (محکمة الثورة)، بأمر من فتح علی شاه قاجار، وانتهى فی عهد ناصر الدین شاه.

 

بدلاً من حوض الشرب الذی کان یقع فی وسط الفناء فی الماضی، والذی تم تفکیکه الآن، تم بناء حوض کبیر، تم ترکیب فی وسطه سنجاب قطعة واحدة من حوض الشرب السابق . ویعود سبب هدم صحن آزادی إلى أنه کان حاجزاً بین الحجاج والشرفة الذهبیة أثناء التحیة والتکریم عند دخول الفناء. تم تنفیذ هذا العمل فی عام 1271 على ید ملوک القاجار وتم إنشاء برکة بدلاً منه.

 

ساحة الحریة

 

وأروقة الفناء الجدید هی کما یلی:

 

تعتبر رواق الناصری الذهبی الواقع فی الجانب الغربی من الفناء الجزء الأکثر إثارة للإعجاب فی هذا الفناء، والذی یلفت انتباه الحجاج بمجرد دخولهم. ویتصل برواق دار السادة من خلال ممر صغیر له بابان ذهبیان مثبتان على الجانبین. ولأن تذهیب هذا الرواق تم فی عهد ناصر الدین شاه فإنه یسمى رواق ناصری. هذه الشرفة مخصصة للنساء.

 

کما تتمتع رواق الساعة أو الرواق الجنوبی لصحن نیو بإطلالة ممیزة بسبب الساعة المثبتة علیها. هذه الساعة هدیة من مظفر الدین شاه وقبل ترکیبها فی هذه الشرفة تم ترکیبها على شرفة الساعة فی ساحة الثورة. کان من الممکن سماع صوت هذه الساعة فی أجزاء مختلفة من المدینة فی السنوات غیر البعیدة عندما لم تکن مشهد متطورة.

 

یُعرف الرواق الشرقی لصحن آزادی بباب السلام، وقد تم تجدید رواقه الشمالی عدة مرات خلال الفترة البهلویة. تُعرف هذه الشرفة أیضًا باسم شرفة منزل التلغراف.

 

وتقع جنة سمعان الأئمة رقم واحد تحت هذا الفناء ویمکن الوصول إلیها من الجهتین الشمالیة الشرقیة والجنوبیة الشرقیة للفناء. وفی هذه المقبرة یتم دفن أجساد شهداء سنوات الدفاع المقدس الثمانیة ومقام خدام الرضوی.

 

صحن الامام الخمینی (رض) أو صحن البعث

 

صحن الامام الخمینی (رض) أو صحن البعث

 

یمکن اعتبار صحن الامام الخمینی (رض) ثالث اقدم صحن فی الحرم القدسی. فی الماضی، فی الموقع الحالی لهذا الفناء، کانت توجد دکاکین قدیمة ومتهالکة تسمى "تمشه بنیابا" ومدرسة نصف متهدمة تسمى "مدرسة سعد الدین"، تم شراؤها فی العهد البهلوی وأضیفت إلى الحرم المقدس. مجمع الضریح. تم افتتاح صحن الامام الخمینی (رض) عام ١٣٢٤؛ لکن فی البدایة لم یتم استخدامه للأغراض العامة وکان یستخدم فقط فی الشؤون الاحتفالیة واستقبال رؤساء الدول. یحتوی هذا الفناء على رواقین فقط فی الغرب والشمال. وبعد الثورة تمت إزالة السیاج الذی کان فی الجهة الجنوبیة من الفناء ویفصله عن الشارع وتم بناء جدار بدلاً منه.

 

کان المبنى الأصلی یضم عدة مبانی لأغراض المتحف والمکتبة، ولهذا سُمیت أیضًا بقاعة المتحف. وفی عام 1353، تم تدمیرها جمیعها، وأضیفت مساحتها إلى الفناء لتصل إلى 10 آلاف متر مربع. وفی عام 2013، ونظراً لتزاید أعداد الحجاج والحاجة إلى مساحات مغطاة لراحتهم، تم تغییر جزء کبیر من هذا الفناء، وبعد تسقیفه سُمی رواق الإمام الخمینی. الجزء الأصغر منه یسمى الآن رواق البعث.

 

صحن جامع رضوی

 

صحن جامع رضوی

 

یبلغ طول المسجد الرضوی الکبیر 363 مترًا وعرضه 167 مترًا، وتبلغ مساحته الأرضیة 117.584 مترًا مربعًا، وهو أکبر فناء لضریح الإمام الرضا (ع) ویستضیف احتفالات مختلفة مثل خطاب المرشد الأعلى فی بدایة کل شمس. سنة وتجمع المشیعین الحسینیین فی شهر رمضان، ویقام المحرم فی هذه المحکمة. تم افتتاح هذه المحکمة الواقعة فی الجزء الجنوبی من المرقد الشریف عام 1381هـ وتتسع لـ 70 ألف مصلٍ. وأروقتها الثلاثة تسمى ولی عصر من جهة الجنوب، وباب الکوثر من جهة الشرق، وباب الغدیر من جهة الغرب، ولکل منها إکلیلان مرتفعان.

 

ساحة الجمهوریة الإسلامیة

 

یقع صحن الجمهوریة الإسلامیة فی الجانب الغربی من الضریح الرضوی المقدس. تم افتتاح هذا الفناء عام 1368 بهدف توسیع الضریح بمساحة 7292 مترًا مربعًا. وهذا الفناء هو الفناء الأکثر تشابهاً مع فناء الثورة؛ ومثلها، لها مئذنتان ذهبیتان فی الرواقین الشمالی والجنوبی، ورواق مذهّب، ونافورة للشرب، ونافذة لقراءة الحج من بعید. والفرق الوحید بینهما هو أن نافذة صحن الجمهوریة الإسلامیة مصنوعة من البرونز. وتقع تحت هذه القاعة أیضاً الجنة رقم ثلاثة، حیث ینام شهداء انفجار عاشوراء الـ 73.

 

صحن قدس

 

صحن القدس، ومساحته حوالی 2530 متراً مربعاً، هو أصغر صحن مرقد الإمام الرضا (ع). تم بناء هذا الفناء عام 1373 بین مسجد جوهررشاد وساحة متحف الإمام الخمینی ومقبرة الشیخ البهائی وساحة المسجد الرضوی. تم تصمیم غرفة الاستحمام الخاصة به على غرار قبة الصخرة فی القدس، ویبلغ حجمها ثُمن حجمها الفعلی. والنقطة الأخرى هی أن جنة سمعان الأئمة رقم اثنین تقع تحت هذه المحکمة.

 

صحن قدس

 

صحن هدایت

 

هدایة کوتش صحن، تبلغ مساحتها 17.980 مترًا مربعًا، وهی عبارة عن فناء حدیث النشأة یقع فی الجانب الشمالی الشرقی من العتبة المقدسة، وتقع فی هذا الفناء مؤسسة البحوث الإسلامیة والجامعة الرضویة للعلوم الإسلامیة ودار ضیافة حضرة.

 

صحن غدیر

 

تقع صحن غدیر ببنیة تحتیة تبلغ مساحتها 14453 مترا مربعا فی الجنوب الغربی من الصحن المقدس ومن خلاله یمکن الدخول إلى مجمع غدیر الخدمی التجاری الذی یضم دورات میاه أجنبیة. ویمکن رؤیة خطبة غدیر والاسم المبارک لعلی بن أبی طالب (ع) فی جمیع بلاطاتها ونقوشها.

 

صحن کوثر

 

تبلغ مساحة صحن کوثر حوالی 15.648 ألف متر مربع، ویقع فی الشمال الشرقی للمرقد الشریف وبین صحن المسجد الرضوی ورواق الامام الخمینی (رض) وساحة آزادی. جمیع بلاطات هذا الفناء مزخرفة باسم مبارک بنی دو علم وخطبة فدکیة مکتوبة على نقوشها.

 

القبة الذهبیة وأکالیل ضریح الإمام الرضا

 

القبة الذهبیة وأکالیل ضریح الإمام الرضا

 

ویرى البعض أن القبة رمز لرأس إنسان، والأکالیل رمز للأیدی المرفوعة إلى العرش علامة الرغبة. ویعتبرها البعض مؤشرا لاتجاه القبلة. وبعیدًا عن المفاهیم الروحیة لهذه العناصر التی لا تنفصل عن العمارة الإسلامیة وبغض النظر عن أهمیتها الهیکلیة، فإن قبة وأکالیل الضریح الرضوی المقدس لها أیضًا أهمیة من وجهة نظر تاریخیة.

 

القبة الذهبیة لمرقد الامام الرضا (ع)

 

تعتبر القبة الذهبیة لفناء مانور الرضوی مظهرًا جمیلاً للفن الممزوج بالدین، مما أبهر الکثیر من العیون القلقة. تتکون هذه القبة من بنائین داخلی وخارجی، القبة الداخلیة تسمى "الذات" والقبة الخارجیة تسمى "أهاینة". والقبة الداخلیة هی نفس سقف مسجد مینورة الذی یسمى "قبا" والآن تم ترکیب هیکل ذهبی علیها. ویمکن رؤیة هذه القبة من داخل المسجد.

 

والقبة الأولى التی کانت فوق مرقد الامام الرضا (ع) هی نفس القبة التی بناها المأمون لأبیه فی ضریح الهارونی. وهناک روایة أخرى لا تنسب بناء هذا القبر وقبته إلى المأمون وتقدمه على أنه بناء کان موجودا فی حدیقة حمید بن قحطبة قدیما والذی اعتبره المأمون لدفن أبیه وبعد 10 سنوات أمر وآغا علی بن، وعلیهم أن یدفنوا فیها موسى الرضا (علیه السلام). وقد دمرت القبة فی الأحداث التی وقعت فی خراسان فی القرن الرابع، وأعاد السلطان محمود الغزنوی بناء المقبرة وبنى لها قبة جدیدة.

 

القبة الذهبیة لمرقد الامام الرضا

 

تم ترمیم ضریح مبارک مرة أخرى فی بدایة القرن السادس فی العصر السلجوقی، وفی ذلک الوقت تم ترکیب قبة لمرقد الإمام الثامن (ع) المقدس، والتی لا تزال تستخدم کسقف للمرقد المبارک. ضریح منورة. ألف عام مضت على بناء قبة مرقد الإمام الرضا (ع) على ید السلطان سنجر السلجوقی. وکانت هذه القبة التی لا تزال قائمة، مذهبة فی عهد الشاه الصفوی طهماساب، وبعد أن نهبها الأوزبک، قام الشاه عباس بترمیمها بالطوب الذهبی، وقد کتب وصفها على النقش حول القبة.

 

وبعد 70 عامًا من ذلک، هز زلزال مدینة مشهد عام 1084 هجریة وألحق أضرارًا جسیمة بالقبة. حتى أن الشاه سلیمان الصفوی حاول تذهیب القبة من جدید. تم ترمیم قبة مرقد الإمام الرضا (ع) مرة أخرى عام 1291. هذه المرة، هز الزلزال الروسی القبة الذهبیة ومسجد جوهررشاد معًا، وبدأت الحکومة البهلویة فی إصلاح القبة. تم تدمیر الطین المستخدم فی القبة مع مرور الوقت، وفی عام 1358، استبدله مسؤولو آستان القدس الرضویة بصفائح نحاسیة مغطاة بالذهب. هذه الصفائح النحاسیة أکثر سمکًا بأربع مرات من الطوب الطینی القدیم وبالتالی أقوى منها، وقد تم طلاءها بالکهرباء لترکیبها على القبة.

 

أکالیل مرقد الامام الرضا (ع)

 

أکالیل مرقد الامام الرضا (ع)

 

الإکلیل أو المئذنة هی أحد العناصر التی لا تنفصل عن العمارة الإسلامیة. إجمالاً، یوجد فی مجمع العتبة الرضویة المقدسة 12 مئذنة، منها مئذنتین بارتفاع 41 مترًا تابعة لمسجد جوهرشاد، ومئذنتین مذهبتین بارتفاع 40.5 مترًا فی ساحة الثورة الإسلامیة، ومئذنتین بارتفاع 40.5 مترًا فی ساحة الثورة الإسلامیة. ارتفاع 35 مترا ومزخرف بالبلاط والمطلی بالذهب فی صحن الجمهوریة الإسلامیة، توجد 4 مآذن بارتفاع 57 مترا فی الجانبین الشرقی والغربی للجامع الرضوی ومئذنتین بارتفاع 70 مترا جانب القبلة من المسجد.

 

من بین جمیع أکالیل مرقد الامام الرضا (ع)، هناک أکالیل أهم من الأخرى: مآذن قاعة الثورة، وصف بنائها أعلى قلیلاً. والمئذنتان مطلیتان بالذهب ویبلغ محیطهما الخارجی 13 مترا. المئذنة القریبة من القبة هی أقدم مئذنة والمآذن الواقعة على جانب القبلة من مسجد الجامع الرضوی هی أطول مآذن ضریح الإمام الرضا (ع). المئذنة الثانیة فی ساحة الثورة بعیدة عن القبة، لکن مهندسها صممها وبنىها فی زمن نادر شاه بحیث یتخیل المسافرون الذین یدخلون الضریح من اتجاه شارع الإمام الرضا أن القبة تقع فی مکانها الصحیح. وسط هذین الطوقین. وهذه المسألة تظهر فی معظم الصور التی تنشر لقبة وأکالیل مرقد الامام الرضا (ع).

 

أروقة مرقد الإمام الرضا

 

أروقة مرقد الإمام الرضا

 

تاریخ بناء مرقد الامام الرضا (ع)

 

والمساحة التی تقع تحت القبة الرضویة ومقام آغا علی بن موسى الرضا (ع) هی أیضاً جزء منها تسمى روزا منورة. منورة روزة هی مساحة مربعة تبلغ مساحتها 189.03 متراً مربعاً، منها 17.15 متراً مخصصة للمرقد الشریف، وتصل إلى الأروقة من أربع جهات عبر أربعة صفوف. وتتکون الصفوف من الصف الجنوبی، والصف الشرقی، والصف الشمالی (لأن الشاه طهماساب مدفون هناک، ویسمى صف الشاه طهماسبی) والصف الغربی أو الصف العلوی لرأس النبی، وهی الحد الفاصل بین الصفین. الضریح والمسجد أعلاه.

 

تاریخ بناء مرقد الامام الرضا (ع)

 

تبلغ أبعاد مرقد الامام الرضا (ع) الحالی 3 × 4 أمتار ویزن 12 طناً. ومکتوب علیها سورتا "نعم" و"هل أتی"، وطریقة کتابة الآیات بحیث تنتهی فی رؤوس المقام الأربعة بکلمة "الله" المبارکة. وفی تصمیم المقام، تم استخدام أحد ألقاب الإمام الثامن (ع) وهو شمس الشمس فی تصمیم المقام، کما تم استخدام زهرة عباد الشمس کرمز للشمس. وقد قام بتصمیم مقام سمعان الحاج الحالی الأستاذ محمود فرشجیان. ومن المثیر للاهتمام معرفة أن هذا التصمیم تم اختیاره خلال مسابقة بین الفنانین لتصمیم الضریح. وهذا المرقد الذی تم ترکیبه فی موقعه الحالی عام 1379م، لیس المرقد الأول للإمام الرضا (ع)؛ بل هو خامسهم.

 

قبل أن یتم ترکیب المقام الأول على قبر حضرة الرضا (ع)، بالإضافة إلى شاهد القبر، تم أیضًا ترکیب صندوق علیه. الصندوق الأول تم وضعه على قبر الإمام سنة 500 هجریة من قبل شخص أسلم بسبب معجزة. کان هذا الصندوق خشبیًا ومغطى بالفضة. أما الصندوق الثانی فکان أیضاً صندوقاً خشبیاً ولکنه هذه المرة کان مغطى بالذهب، وتم ترکیبه على القبر عام 1022هـ. أما الصندوق الثالث فکان من الرخام، وتم ترکیبه على الضریح عام 1311هـ حتى تم استبداله بضریح خشبی.

 

کان المزار الأول عبارة عن مزار خشبی ذو زخارف ذهبیة وفضیة، تم ترکیبه على الصندوق الخشبی للضریح من قبل عهد شاه طهماساب وهو محفوظ الآن فی المتحف المرکزی فی آستان القدس الرضویة. یُعرف الضریح الثانی باسم ضریح ناجینشان نادری، والذی خصصه حفید نادر شاه لأستان رضوی. وظل هذا المقام مستخدماً حتى عام 1379هـ وتم ترکیبه فی الجزء الداخلی من المقام الرابع. وبعد إزالة المرقد الرابع، تم نقل هذا المرقد أیضاً إلى القبو وتثبیته على المرقد النبوی.

 

تاریخ بناء مرقد الامام الرضا (ع)2

 

تاریخ بناء مرقد الامام الرضا (ع)2

 

لکن الضریح الثالث للضریح المقدس کان عبارة عن هیکل فولاذی بسقف الجملون وحلقة ذهبیة تم بناؤه فی عهد القاجار. تم استبدال هذا المزار بالضریح الرابع عام 1338 وتم نقله إلى المتحف. والمقام الرابع یعرف بمقام الأسد والسکر أو مقام الذهب والفضة، ویتکون من 14 مذبحا کرموز للأبریاء الـ 14، وکان کل مذبح مزین باسم أحد الأبریاء علیهم السلام. وزن هذا الضریح سبعة أطنان. وبعد 41 عاماً، أعطى هذا الضریح أیضاً مکانه للمتحف الجدید وغادر إلى متحف أستان القدس.

 

شهد مقام شیر وشکر فی عمره القصیر حادثة التفجیر الإرهابی المفجعة فی عاشوراء الدمویة عام 1373م، وألحقت هذه الحادثة أضرارًا جسیمة به. وبعد ذلک بدأ السید فرشتشیان فی تصمیم الضریح الخامس. وقد تعاون فی بناء هذا الضریح مجموعة من کبار فنانی العصر؛ تم تطعیمها وکتابتها وخطها على التوالی من قبل الأستاذ کشتیارای شیرازی، والأستاذ خدادداد زاده أصفهانی، والأستاذ موحد. استغرق بناء المرقد الخامس للإمام الرضا (ع) سبع سنوات وتم ترکیبه فی 16 مارس 1379، فی نفس وقت عید الأضحى بحضور المرشد الأعلى (مادازلا العلی).

 

ما هو مکان دفن الامام الرضا (ع) بالضبط؟

 

ما هو مکان دفن الامام الرضا (ع) بالضبط؟

 

فی الفقرات السابقة ذکرت قبو المقام المقدس وقیل أن المرقد المرصع بمرقد الامام الثامن (ع) قد وضع فی "القبو"! ولکن أین القبو؟ ألیس جثمان الإمام الثامن (ع) داخل الحرم؟ إذا کان الإمام الرضا (ع) نائماً فی القبو، فلمن یعود الضریح الذی داخل الحرم الشریف؟ باعتبار أن الجزء السفلی من الضریح مخصص لسرداب مرقد الإمام الرضا (ع) أی أن المرقد المقدس یقع على سطح یبنى تحته طابق آخر، فإن السؤال المهم الذی یطرح نفسه هو: مکان دفن الامام الرضا (ع) بالضبط أین یوجد فی المرقد؟

 

وبعد استشهاد علی بن موسى الرضا (ع) دفن فی قبر هارون الرشید بسناباد بأمر المأمون وبإذن الله سناباد التی کانت قریة صغیرة فی ضواحی وتوسعت مدینة طوس وأصبحت الآن مدینة کبیرة. ونتیجة لمرور الزمن حدثت تغیرات فی بناء قبر الإمام خوبیها البسیط والنبیل. بیته الکریم الذی کان منذ البدایة على مستوى أعمق من مستوى الأرض، وذلک بسبب استواء الأرض حول القبة والإنشاءات حولها، مع مرور الوقت وجد مسافة أکبر من مستوى الأرض، وبهذه الطریقة، وأخذ تدریجیاً شکل القبو، ومن جهته الشمالیة تم بناء ممر للوصول إلى الضریح الشریف وتم ترکیب الضریح على الأرض مستویاً مع الهیاکل الأخرى. الوقت الدقیق لتشکیل هذا القبو غیر معروف.

 

امام رضا2

 

مر الوقت ومع اختفاء قبور أخرى بالقرب من مرقد الامام الرضا (ع) الشریف عام 1311م، قرر محمد والی أسدی استبدال الصندوق الخشبی للمقبرة بآخر رخامی وهو القبو الذی تضرر بسبب الرطوبة. ، تم ترمیمه أیضًا. وبعد 27 عاما، عندما تم ترکیب مرقد شیر وشکر، تم تجدید القبو مرة أخرى، وهذه المرة تم إغلاق الممر الرئیسی من اتجاه مسجد بلاصر وتم ترکیب فتحة صغیرة عند القدم للدخول إلى القبو .

 

آخر ترمیم للقبو تم عام 1379هـ وفی نفس الوقت تم ترکیب المقام الخامس وتدعیم بناء القبو. کما تمت إزالة جمیع أحجار ماجیه شریف القدیمة وصب الخرسانة على مزار الشریف ورفعها بالقرب من السطح. وقد نصبوا علیه المقام الفولاذی الثمین واعتبروا مدخلاً جدیداً له فی رواق دار العجب. یتناوب الرجال والنساء فی استخدام هذا الرواق.

 

فعالیات وفعالیات مرقد الامام الرضا (ع)

 

فعالیات وفعالیات مرقد الامام الرضا (ع)

 

تم تدمیر قبر الإمام الثامن للشیعة فی القرن الرابع بأمر من الملک الغزنوی سبکتکین. وخلال هذه الحادثة، انهار سقف المبنى وجدرانه، ومُنع الناس من زیارته. لکن القبر أعاد بناءه ابنه. ویقال أن السلطان محمود الغزنوی رأى النبی صلى الله علیه وسلم فی المنام ذات لیلة یشیر إلى تلک القبة المهدمة ویسأل إلى متى ستبقى على هذا الحال. ولهذا السبب أرسل مهندسًا معماریًا إلى طوس لإعادة بناء المبنى.

 

خلال العهد الصفوی، تعرضت مشهد لهجوم مرتین من قبل الأوزبک. ولأول مرة أمر عبد الله خان الأوزبکی بذبح أهل مشهد وتمادى فی هذا العمل حتى سالت الدماء فی باحات الضریح. فی العام التالی، هاجم عبد المؤمن خان الأوزبکی مشهد وذبح الأشخاص الذین لجأوا إلى الضریح عن طریق دخول فناء الضریح. وأمر بنهب کنوز العتبة المقدسة وتدمیر جزء من المقام.

 

جاء الشاه عباس شخصیًا إلى مشهد مع عدد من الفنانین والمهندسین المعماریین فی تلک الحقبة، بما فی ذلک الشیخ بهائی، وأعاد بناء الحرم المقدس. وفی هذا الوقت تم أیضًا تطویر الفناء القدیم وبناء الرواق الشمالی والأروقة الشرقیة والغربیة وکذلک رواق التوحیدخانة وقبة الله فاردی خان، وبأمره تم إنشاء انتشر استخدام لقب "مشهد" للإشارة إلى حجاج الرسول الکریم.

 

حدثت العدید من الزلازل فی مشهد. لکن أهمها وأکثرها ضررا کان زلزال 15 ربیع الثانی 1084 قمریا، الذی دمر ثلثی مشهد وأدى إلى مقتل 4000 شخص. لم تسلم قبة مرقد الرضا (ع) وقبة مسجد جوهررشاد ومدارس باریزاد ودودار وبالاصر وبانیبا وتعرضت لأضرار کبیرة. أعید بناؤها فی عهد الشاه سلیمان الصفوی.

 

تم نهب الضریح المقدس مرتین فی عهد ملوک القاجار. المرة الأولى کانت عام 1263 عندما أعلن محمد حسن خان سالار ابن الله یار خان آصف الدولة الاستقلال. قام بجمع کل ذهب الضریح والعملات المسکوکة باسمه، والمرة الثانیة کانت محرم 1330 عندما أغلق الضریح من قبل الروس. وفی هذه الحادثة أطلق جنود روس النار على الناس الذین کانوا یجلسون فی الساحة احتجاجاً على فوضى المعارضین الدستوریین.أصیبت القبة المقدسة من 18 نقطة، وبعد ساعتین من قصف الفناء الرضوی المقدس، دخل الجنود على ظهور الخیل والمشاة إلى الفناء المقدس وأطلقوا النار على الناس، حتى طلبت تولیت آستان قدس رضوی فی النهایة من الروس الأمان برفع علامة بیضاء. علَم. وفی أربعة أیام أخذ الروس الکثیر من الأشیاء الثمینة والکنوز من الضریح إلى الترج. وقام السلطان حسین میرزا ​​نیر الدولة والی خراسان بترمیم الضریح عام 1331هـ. وقد تم الحفاظ على مکان بعض الرصاصات فی رواق صحن عتیق الذهبی بنفس الطریقة.

 

امام رضا 3

 

الحادث المؤسف التالی هو حادث مسجد جوهرشاد، الذی حدث بأمر من رضا خان. حدثت هذه الحادثة فی جوهرشاد عام 1314 بعد احتجاج الناس على قانون خلع الحجاب والقبض علیهم. وفی یولیو 1314، أطلق قوزاق الحکومة النار على الأهالی لتفریق المتجمعین فی جوهرشاد، مما أدى إلى مقتل وجرح العدید من الأشخاص.
وفی حادثة أخرى، فی 29 نوفمبر 1357، دخل عملاء مسلحون من النظام البهلوی إلى ساحة الثورة وأطلقوا النار على المتظاهرین.

 

وفی 30 یونیو 1373، فی نفس یوم عاشوراء الحسینی، وقعت حادثة أخرى فی المقام المقدس. فی هذا الیوم، کان الحجاج ومجموعات مختلفة من المشیعین الحسینیین یهتفون ویحزنون فی الضریح الرضوی المقدس، عندما سمع فجأة فی الساعة 14:26 بعد الظهر صوت رهیب وقنبلة قویة تم وضعها بجوار العمود فوق ضریح مبارک. انفجر الرأس بالقرب من الضریح المقدس. وکان الانفجار قویا لدرجة أنها انهارت النوافذ واستشهد 27 حاجا. وأدى هذا الحادث إلى إصابة 290 شخصا.

 

۱۷ مرداد ۰۳ ، ۱۷:۵۷ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

درباره آداب و رسوم مردم خراسان رضوی در ایام شهادت امام رضا(ع)

 

آداب و رسوم مردم خراسان رضوی در ایام شهادت امام رضا(ع)

حضور هیئت های مذهبی سراسر کشور در مشهد و تجمع بزرگ عزاداران شهادت علی ابن موسی الرضا(ع) همه ساله صحنه های باشکوهی را در مشهد به تصویر می کشداین حضور پرشور عزاداران که با آیین های گوناگونی نیز همراه است اکنون به عنوان «آیین عزاداری ۲۸صفر و سالروز شهادت امام رضا(ع) »به ثبت ملی رسیده است.
برپایی تعزیه خوانی در حوالی حرم مطهر رضوی ، پخش نذری در بین عزاداران ، حضور جوانان و نوجوانان در دسته های عزاداری و برگزاری نماز جماعات با حضور انبوه جمعیت عزادار از جلوه های به یاد ماندنی در سالروز رحلت پیامبر اعظم(ص) و شهادت دومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت در مشهد بود.
هرساله بعد از اربعین حسینی تعداد کثیری از زائران و عزادارن از شهر ها و حتی استانهای مجاور شهر مشهد و استان خراسان پیاده به سمت مشهد و بارگاه منور حضرت رضا (ع) حرکت می کنند و صحنه های باشکوهی از ولایت مداری شیعیان را به نمایش میگذارند در بین راه و مسیر های مرتبط به حرم مطهر زائران و عزاداران در ایستگاههای صلواتی پذیرایی می شوند.
برگزاری آیین خطبه خوانی ویژه شب شهادت امام رضا(ع)
خطبه خوانی آیینی سنتی است ویژه بارگاه منور رضوی که به منظور بزرگداشت شعائر مذهبی و شکوه وعظمت دربار ولایت مدار حضرت رضا (ع) هر سال دو بار برگزار می‌شود در آغاز این مراسم به هنگام غروب، خدام این آستان مقدس اعم از کفشدار، فراش، دربان و خادم از ساختمان دارالتولیه واقع درچهار راه شهدای مشهد در صفوفی منظم با شمع‌هایی روشن در دست حرکت میکنند و این مسیر را تا صحن انقلاب پیاده طی کرده و وارد صحن می شوند.
آنان در ایوان نقاره خانه در حالی که شمع در دست دارند در جایگاه مخصوص خدام گرداگرد صحن، رضا، رضا گویان به‌حرکت در آمده و به عزاداری حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) می پردازند و بعد از لحظاتی با حال خضوع چهارگوش صحن با شمع‌های روشن در دست می ایستند .
دراین آیین پرفیض، یکی از مداحان اهل بیت (ع) خطبه ویژه شب شهادت حضرت امام رضا (ع) را قرائت می کنند.
بعد از آن، حفاظ و قاریان قرآن با در دست داشتن لاله‌ها و شمع‌های روشن با حال حزن و اندوه در لباس خدمت دسته جمعی از مقابل خدمه و سایر مدعوین عبور کرده و به مناسبت شهادت هشتمین نور هدایت خطبه خوانی می کنند.

این خطبه با حمد و ستایش خداوند عالم آغاز و با ذکر نام، سلام و درود و تکریم ائمه معصومین و پیامبر مکرم اسلام(ص) و نام مبارک امام زمان (عج) ادامه و در پایان با گرامیداشت یاد و نام بنیانگذار انقلاب اسلامی و دعای سلامتی و صحت برای رهبر معظم انقلاب اسلامی و حفظ اسلام خاتمه پیدا می کند.
عزاداری زنان نوغان در سالروز شهادت امام رضا(ع)
از دیگر آیین های ایام شهادت امام رضا(ع)مربوط به ۱۲۰۰ سال پیش است که تا کنون نیز ادامه پیدا کرده است تشییع پیکر مطهر حضرت ثامن الحجج(ع) توسط جمعی از زنان محله نوغان است این زنان هنگامی که از شهادت مولا امام رضا(ع) با خبر شدند، با بخشیدن مهریه های خود به شوهرانشان، اجازه گرفتند تا در آن هنگامه غمبار و حزن انگیز که سلاله پاک رسول خدا(ص) به زهر مأمون عباسی تا عرش عروج کرده بود شاخه های گلی را تهیه دیده و برای عرض ارادت به امام الرئوف(ع) راهی تشییع جنازه شدند و بسیار پرشکوه در این مراسم جانسوز و جانگداز شرکت جستند و این کار نیک، غریب نوازی و مهمان نوازی را برای خود به ثبت رساندند اقدامی که برای همیشه تاریخ ماندگار بوده و خواهد ماند.

زنان نوغان نخستین کسانی بودند که مویه کنان در جوار پیکر پاک فرزند فاطمه(س) حاضر شدند و پرپر شدن لاله باغ مصطفی (ص) را به مادرش زهرا (س) تسلیت گفتند و امروز زنان نوغان با آمدن ۳۰ صفرشیون می کنند، اشک می ریزند، خون می گریند در رثای مظلومیت شهیدی که امیر مهربانی بود و توسط شقی ترین مردم، فرسنگ ها دور از وطن، به شهادت رسید.

مراسم ویژه عزاداری زنان نوغان در سالروز شهادت امام رضا(ع) رسم دلنشین معنوی و فرهنگی است که به دل های پر از سوز و گداز از هجر هشتمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت آتش می زند و بی اختیار اشکها را جاری می کند و قلوب را محزون و غمگین می نماید.

سوگواره زنان نوغان با برنامه های متنوعی همراه است به گونه ای که از صبح شهادت حضرت رضا(ع) برنامه ویژه شهادت آغاز و با حرکت زنان عزادار به سوی حرم رضوی پایان می پذیرد.

پذیرایی از عزاداران ماه های محرم و صفر با شله مشهدی
شله یکی از غذاهای سنتی و منحصر به فرد مشهد است که طبخ آن با روش های ویژه و بیشتر در مراسم سوگواری محرم انجام می شود.«شله مشهدی با آداب و رسوم خاص معنوی طبخ و در فضایی ملکوتی میان عزادارانامام حسین(ع) و امام رضا (ع) توزیع می شود. در حقیقت ثبت شله مشهدی بر پایه همین آداب و رسوم که در تهیه مواداولیه و پختن آن صورت می گیرد، به ثبت ملی رسیده است و این آداب و رسوم شله را از دیگر غذاهای سنتی مستثنا می کند.

عزاداری اردیبلی ها درماه های محرم وصفر در مشهد
عزاداران آذری زبان ایران در تمامی مراسم عزاداری حرم و سفر در مشهد حضور دارند و به طور مداوم و پیگیر این آیین را دنبال می‌کنند اما نکته جالب توجه مراسم آنان گلباران حرم مطهر علی بن موسی الرضا(ع) است. با گذشت روزهای تلخ و سیاه محرم و صفر و شهادت مظلومانه امام حسین(ع) و یاران ایشان و همچنین داغ وفات پیامبراعظم(ص) و امام حسن(ع) و علی بن موسی الرضا(ع) امام غریب خراسان، این هیأت پس از سه روز از شهادت امام هشتم همگی در محلی جمع می‌شوند تعداد زیادی گل تهیه می‌کنیم با نوای شادی به علت اتمام ماه غم و اندوه و سوگ و به سوی حرم حرکت می‌کنند. آذری زبان ها با این عمل قصد گفتن شادباش برای فرار سیدن ماه ربیع الاول و ماه شادی به حضور آقا علی بن موسی الرضا(ع) می‌رسند.
پس از داخل شدن به حرم رضوی رو به ضریح ایستاده و نوای خداحافظی را نوحه خوان هیأت به زبان ترکی می‌خواند وما به سمت ضریح رفته و مرقد مطهر امام غریبمان را گلباران می‌کنندو جامه سیاه عزای ماه‌های سوگ را با رختی نو از گل تعویض می‌کنند و پس از این گلباران مرقد مطهر امام(ع) آخرین زیارت‌مان را خوانده و به سمت شهرهایمان می‌رویم.
بشارت ماه ربیع و خواستن حاجت از طریق کوبیدن درب ۷مسجد
یکی دیگر از نکات و رسوم جالب توجه دیگری در خصوص انتهای آیین عزاداری ماههای محرم و صفر وجود دارد که بیان نکته‌ای دیگر در این خصوص خالی از لطف نیست شاید نیمه شب شهادت علی بن موسی الرضا(ع) روز بعد از شهادت ایشان تجمعی را در جلوی درب مساجد مختلف شهر دیده باشید که زمزمه کنان چیزی را زیر لب تکرار می‌کنند.
مردم مشهد و شاید خراسان بنا به رسم دیدنی نیمه شب روز بعد از شهادت علی بن موسی الرضا(ع) خود را موظف می‌کنند که به درب هفت مسجد شهر بروند و درب مسجد را بکوبند و به پیامبراکرم(ص) و اهل بیتشان اتمام ماه‌های سوگ و غم محرم و صفر و فرا رسیدن ربیع الاول ماه شادی و بخشش را بشارت دهند.
آنان در انتهای این عمل و در درب مسجد هفتم پس از گفتن بشارت و کوبیدن درب مسجد خواسته و حاجات خود را برای پروردگارمنان بیان می‌کنند و براین باورند که حضرت حق پس از این عمل آنان حاجات آنان را برآورده می‌کنند بعضی هم علاوه بر کوبیدن درب هفت مسجد بر در هر مسجد تعدادی شمع روشن می‌کنند و در بعضی مواقع تعداد شمع‌های آنان به تعداد حاجاتشان است این آیین هر ساله در مسجد به طور پراکنده و بعضاجمعی برگزار می‌شود.

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۵۴ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

بهترین تفریحگاه های مشهد

 

تفریحگاه های مشهد

طرقبه

از مهمترین ییلاق های کوهستانی حاشیه مشهد، طرقبه است که در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد و در مسیر راه جاغرق واقع شده و از غرب به کوه های بینالود و از شمال به کوه تخت رستم محدود می شود. طرقبه دارای باغ های فراوان با میوه های متنوع و چشمه سارهای زیباست و رودخانه ای زیبا از کنار آن می گذرد و در تابستان دارای آب و هوای خنک و مطبوع است . دره سرسبز و خرم طرقبه به واسطه اتصال به ییلاق های دیگر و نزدیکی به مشهد از قدیم به عنوان تفریحگاه مورد توجه ساکنان و زائران مشهد بوده است. جاذبه های گردشگری و سیاحتی طرقبه موقعیتی توریستی برای این منطقه فراهم ساخته که درزندگی مردم طرقبه و مشهد نقشی مؤثر و حائز اهمیت دارد.
طرقبه بین دو گودی قرار دارد و درسمت چپ آن رودخانه و در طرف راست بازه زو واقع شده و ارتفاع آن حدود ۱۴۳۳ متر از سطح دریاست . طرقبه از امکانات و خدمات شهری از قبیل پارک عمومی زیبا و رودخانه کنار آن و دوایر پست، مخابرات، جایگاه پمپ بنزین، درمانگاه و مسجد و رستوران های متعدد درمحیط طبیعی و فروشگاه های صنایع دستی و دیگر امکانات رفاهی برخوردار است. وجود این امکانات و شرایط خوب و آب و هوایی ونیز وجود هتل بزرگ طرقبه بر جاذبه های این منطقه افزوده است. از جمله ویژگی های این منطقه ییلاقی – تفریحی ، تولیدات صنایع چوب به ویژه سبد بافی و لوح بافی و صنایع دستی مثل گلدوزی و قالیبافی است که مورد توجه مسافران و زائران می باشد و سبد حصیری آن معروف به لوخ و قالی گلباقیان طرقبه از شهرت برخوردار است .

شاندیز

شاندیز یکی از مناطق ییلاقی و خوش آب و هوای اطراف مشهد است که در بخش طرقبه و در فاصله ۳۰ کیلومتری غرب مشهد و حدود ۱۳ کیلومتری طرقبه و در مسیر راه مشهد به ابرده و زشک واقع شده است.
چشمه سارها و باغ های فراوان ، فضای سرسبزو خرم ، رودخانه و چشمه اندازهای زیبا و مصفا و آب و هوای مناسب و به ویژه تولیدات صنایع دستی از قبیل انواع وسایل پوستی و چوبی و سوغاتی های دیگر و امکانات رفاهی و واحد های اداری و خدماتی ، این منطقه ییلاقی را به صورت گردشگاهی مهم درآورده است که مورد توجه ساکنان مشهد و مسافران و زائران است. از جمله نقاط دیدنی شاندیز پارک جنگلی است. محصولات عمده باغی شاندیز عبارتند از : گیلاس ، زردآلو، گوجه فرنگی ، هلو، آلو ، انگور، توت، گردو، بادام.
روستا های سرآسیاب ، ارچنگ ، خادر ، ابرده پایین و بالا و زشک دراطراف شاندیز و در امتداد یک دره طولانی قرار دارند و از آب یک رودخانه مشروب میشوند.

جاغرق

روستای جاغرق یکی از روستاهای ییلاقی و سرسبز است که در ۲۱ کیلومتری جنوب غربی مشهد و درفاصله ۷ کیلومتری جنوب غربی طرقبه واقع شده است و به روستاهای عنبران ، طرقدر، کردینه، تغاره و دهستان شاندیز محدود می شود.
درباره وجه تسمیه جاغرق نوشته اند که نام اصلی و قدیمی آن چاه غرق بوده که به تدریج به جاغرق تبدیل شده است.قدمت این آبادی زیاد و به قولی به قبل از اسلام می رسد.
روستای جاغرق دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و زمستان های سرد و تابستان های معتدل می باشد. وجود باغ های میوه و در ه سرسبز و چشم اندازهای زیبا و محیط با صفا ، جذابیت خاصی به این دره ییلاقی بخشیده است . جاغرق علاوه بررودخانه فصلی دارای چندین رشته قنات و یک چشمه و آبشارهای متعدد است و اقامتگاه های موقت و رستوران هایی نیز درحاشیه رودخانه و یا به صورت جزیره دربخش های مختلف این دره سرسبز ایجاد شده که درفصل تابستان محل استراحت و تفرج مسافران و دوستداران طبیعت است.
جاغرق علاوه بر جذابیت های گردشگری ، یکی از مراکز عمده تولید میوه دراستان خراسان به شمار می آید.

نغندر

روستانی نغندر از توابع بخش طرقبه و در فاصله ۱۰ کیلومتری آن واقع شده است و به وسیله جاده ای به طول ۱۲ کیلومتربه جاده اصلی مشهد- طرقبه متصل می شود.
این روستای سرسبز و آباد که در دامنه کوه های شمالی بینالود و در میان یکی از چند دره محصور میان کوه ها واقع شده، منطقه ای است ییلاقی و سرسبز و زیبا و مصفا که به دلیل داشتن چشم اندازهای طبیعی ، به ویژه درتابستان مورد توجه مسافران و ساکنان مشهد است .

کنگ

این روستا دردامنه کوه های بینالود و در قسمت جنوب رشته کوه و در فاصله ۲۲ کیلومتری جنوب غربی طرقبه واقع شده است.
جاده کنگ از میدان دوم طرقبه و یازده کیلومتری جاده نغندر منشعب می گرددو با شیبهای تند بر بستر دره به روستای کنگ متصل می شود.
روستای ییلاقی کنگ به دلیل داشتن چشم اندازهای طبیعی و چشمه سارها و باغ های گوناگون و دامنه ها و کوهپایه های مورد علاقه کوهنوردان ، دارای جاذبه های تفریحی و گردشگری است. درهمه ایام سال به ویژه درتابستان ها ، حاشیه کنگ با این که جاده مناسبی ندارد، رودخانه و اطراف دره آن ، محل استراحت موقت مسافران است.

عنبران

روستای عنبرای در ۲۶ کیلومتری مشهد و در فاصله یک کیلومتری طرقبه واقع شده است. مناظر سرسبز با علف خودرو و خوشبو باعث شده این روستای زیبا را عنبران بنامند. عنبران با باغ های سرسبز ، کافه و رستوران های متعدد و سایه اندازهای فراوان و شبهای بسیار زیبا ، اقامتگاه مناسبی برای مسافران و زائران و ساکنان مشهد است.

حصار

روستای حصار در مسیر طرقبه و قبل از بند گلستان واقع شده و دارای باغ های وسیع میوه و آب و هوای معتدل درتابستان و دره های سرسبز و فضای طبیعی مصفا با چشم اندازهای زیباست . این روستا به عنوان یکی از مناطق ییلاقی در تابستان ها مورد توجه اهالی مشهد و مسافران و زائران قرارمیگیرد.

زشک

این روستا درامتداد جنوب شرقی رشته کوه بینالود و در سرچشمه دره شاندیز و ۴۸ کیلومتری جنوب

best entertainment venues mashhad2 بهترین مکان های تفریحی مشهد

سد طرق

این سد در۱۴ کیلومتری جنوب شرقی مشهد و بر روی رودخانه طرق و در نزدیکی بند قدیمی طرق قرار دارد. سد طرق از نوع بتونی با دو قوس متقارن است که از ۲۲ بلوک و به عرض ۱۴ متر و ارتفاع ۸۱ متر از پی ساخته شده است. ضخامت تاج سد ۸۰/۴ متر و دارای ۸۴/۱۲ متر ضخامت درپی و طول تاج ۳۲۲ متر است . گنجایش سد حدود ۱۳ میلیون متر مکعب پیش بینی شده و با هدف تأمین بخشی از آب مورد نیاز مشهد احداث شده است. سد طرق علاوه بر استفاده های اقتصادی ، به دلیل برخورداری از آب و هوای خوب و جاذبه های طبیعی از نظر سیاحتی نیز دارای اهمیت می باشد.

بند طرق در مسیر رودخانه طرق و در مجاورت سد بتونی جدید قرار دارد و تا سال های اخیر قابل بهره برداری بوده است. بنای این سد را به امیر علیشیرنوایی (۹۰۶-۸۴۴ق.) وزیر سلطان حسین بایقرا نسبت داده اند. درمجاورت بند طرق دو آسیاب وجود داشته است.

سد چالیدره

سد چالیدره یکی از تفرجگا های مشهد است که در جاده طرقبه و ۱۰ کیلومتری غرب مشهد و در دره ای به همین نام (چالی دره) واقع شده است.
این سد توسط رودخانه جاغرق پر می شود و مساحت آن حدود ۱۴۰ هکتار است.

بند گلستان

از جمله آثار تاریخی مشهد، سدی قدیمی معروف به بندگلستان است که در ۱۲ کیلومتری غرب مشهد و در حدود ۴ کیلومتری طرقبه واقع شده است. این بند از آثار دوران تیموری می باشد. از امکانات موجود در بند گلستان می توان به رستوران، قهوه خانه و مجموعه قایقرانی اشاره کرد.

پارک ملت

این پارک بزرگ ترین پارک در محدوده شهرستان مشهد می باشد.
پارک ملت درغرب مشهد و در ضلع شمال غربی میدان آزادی و ابتدای بلوار وکیل آباد واقع شده و با مساحت ۷۲۰۰۰۰ مترمربع یکی از بزرگ ترین پارک های داخل شهر مشهد است که هم اکنون جزو محدوده خدماتی منطقه ۱۱ است.
این پارک درسال ۱۳۴۵ ش. احداث شد و از آن زمان تاکنون بخش های مختلف فرهنگی و ورزشی و تفریحی درآن احداث شده است و هم اکنون نیز امکانات جدیدی در دست احداث می باشد.
دربخش های مختلف پارک علاوه بر امکانات بهداشتی و مسجد ، شهربازی و مجموعه های تفریحی کودکان ،میادین ورزشی،استخر شنا و استخر طبیعی با امکانات جدیدی دردست احداث می باشد.
دربخش های مختلف پارک علاوه بر امکانات بهداشتی و مسجد ، شهربازی و مجموعه های تفریحی کودکان، میادین ورزشی ،استخر شنا و استخر طبیعی با امکانات قایقرانی و میادین اسکیت وجود دارد. نیز با احداث مجتمع فرهنگی امام رضا (ع) توسط اداره کل ارشاد اسلامی خراسان ، کتابخانه و مراکز فعالیت های فرهنگی و هنری نیز در داخل این پارک فراهم شده است.
درخت های گوناگون و گلکاری ها و خیابان و حوض ها و اقامتگاه های موقت ودیگر تجهیزات و امکانات تفریحی و موقعیت مناسب شهری باعث شده است تا این پارک همواره محل استراحت و تفریح شهروندان مشهدی و زائران باشد. ضمن آن که به مناسبت های مختلف نمایشگاه هایی درداخل و اطراف این پارک برگزار می شود.
قدیمی ترین شهر بازی مشهد درسال ۱۳۵۱ ش. دراین پارک احداث شد و به تدریج توسعه یافت.

کوهستان پارک شادی

مجتمع فرهنگی تفریحی تحت پوشش شرکت سرمایه گذاری شاهد خراسان است و بنیاد شهید مشهد اداره می شود و دارای امکانات تفریحی و شهر بازی است که از سال ۱۳۷۰ درمساحتی حدود ۱۸ هکتار دردامنه تپه های شمالی و غرب باغ وکیل آباد و در انتهای بلواروکیل آباد مورد بهره برداری قرار گرفته است . کوهستان پارک همه ساله از ۲۷ اسفند لغایت ۱۵ خرداد به صورت مقطعی و از ۱۵ خرداد به صورت مقطعی و از ۱۵ خرداد تا ۳۱ شهریور به صورت مدام در بعد از ظهرها دایر است.
اطاق های اداری ، نمازخانه ، اورژانس ، تعمیرات وپارکینگ و فوریت های پلیسی و بانک و ساختمان های اداری و نگهبانی در قسمت های مختلف این مجموعه ایجاد شده است . فضای سبز و غرفه های مختلف آجیل و شیرینی و محل های استراحت خانوادگی ،محیطی با صفا و شاد برای گذران ایام فراغت فراهم کرده است.

پارک جنگلی وکیل آباد

یکی از پارک های وسیع و قدیمی مشهد پارک جنگلی وکیل آباد است که در جنوب غربی مشهد واقع شده و با بلوار عریض و زیبای وکیل آباد به میدان آزادی مرتبط می شود. پارک جنگلی وکیل آباد که درگذشته به نام میرطراز یا باغ وکیل آباد شناخته می شد، درسال ۱۳۴۸ ش. توسط مالک آن، خامه حسین آقای ملک ، به صورت رسمی وقف استفاده عموم گردید و به شهرداری مشهد واگذار شد و هم اکنون جزو محدوده خدماتی منطقه ۹ می باشد.
پارک وکیل آباد که دارای ۲۵۹۶۵۹ متر مربع مساحت است با آب قنات آبیاری می شود. این پارک قدیمی با پستی و بلندی های طبیعی و درختان کاج و چنار از گذشته های دور به عنوان یکی از مراکز ییلاقی حاشیه مشهد مورد توجه بوده است و شهرداری با احداث خیابان و جدول بندی وکف سازی معابر و ایجاد آب نما و برق کشی و اقامتگاه های موقت و تأسیسات بهداشتی و وسایل بازی کودکان و کافه رستوران بر جاذبه های این پارک افزوده است. این پارک با اتمام طرح های دردست اجرای شهرداری ، درآینده بیش ازپیش توسعه خواهد یافت.

کوهسنگی

این پارک بزرگ درانتهای خیابان اسدی (کوهسنگی) و در جنوب مشهد و در دامنه و اطراف کوه منفرد و با فاصله از رشته کوه های بینالود واقع شده است و حدود ۳۰ هکتار وسعت دارد.
منطقه کوهسنگی از قدیم به عنوان یکی از تفریگاه های نزدیک مشهد، محل سیاحت و تفریح ساکنان و زائران مشهد بوده و نام آن درمنابع تاریخی عهد صفویه آمده است.
این مکان تا سال ۱۳۱۰ هجری شمسی با همان ساختار طبیعی به عنوان منطقه ییلاقی با جاذبه های طبیعی از قبیل کوه های سهل الصعود و باغ های سرسبز و چشم اندازهای طبیعی و رودخانه ها و آب و هوای معتدل به ویژه درایام گرم تابستان ، اقامتگاه سیاحتی زائران و مجاوران بود. دراین زمان با ایجاد بعضی از امکانات سیاحتی ازقبیل استخر و جاری شدن قنات، وسعت و اهمیت یافت و درسال ۱۳۱۸ ش. با احداث ساختمانی دو طبقه با سالن و جدول کشی خیابان ها ونرده کشی و گلکاری و نصب مجسمه های سنگی به صورت پارک طبیعی درآمده و درسال ۱۳۴۰ش. با گسترش شهر مشهد ازطریق خیابانی وسیع و عریض و مشجر به بدنه اصلی شهر مشهد متصل شد. در سال های بعد با احداث جاده آسیایی درجنوب آن و میادین و خیابان های مختلف دراطراف به صورت پارکی محصور درحاشیه شهر مبدل شد

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۵۳ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

درباره چالی دره

چالی دره

از مهمترین ییلاق های کوهستانی حاشیه مشهد، طرقبه است که در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد و در مسیر راه جاغرق واقع شده و از غرب به کوه های بینالود و از شمال به کوه تخت رستم محدود می شود. طرقبه دارای باغ های فراوان با میوه های متنوع و چشمه سارهای زیباست و رودخانه ای زیبا از کنار آن می گذرد و در تابستان دارای آب و هوای خنک و مطبوع است . دره سرسبز و خرم طرقبه به واسطه اتصال به ییلاق های دیگر و نزدیکی به مشهد از قدیم به عنوان تفریحگاه مورد توجه ساکنان و زائران مشهد بوده است. جاذبه های گردشگری و سیاحتی طرقبه موقعیتی توریستی برای این منطقه فراهم ساخته که درزندگی مردم طرقبه و مشهد نقشی مؤثر و حائز اهمیت دارد.
طرقبه بین دو گودی قرار دارد و درسمت چپ آن رودخانه و در طرف راست بازه زو واقع شده و ارتفاع آن حدود ۱۴۳۳ متر از سطح دریاست . طرقبه از امکانات و خدمات شهری از قبیل پارک عمومی زیبا و رودخانه کنار آن و دوایر پست، مخابرات، جایگاه پمپ بنزین، درمانگاه و مسجد و رستوران های متعدد درمحیط طبیعی و فروشگاه های صنایع دستی و دیگر امکانات رفاهی برخوردار است. وجود این امکانات و شرایط خوب و آب و هوایی ونیز وجود هتل بزرگ طرقبه بر جاذبه های این منطقه افزوده است. از جمله ویژگی های این منطقه ییلاقی – تفریحی ، تولیدات صنایع چوب به ویژه سبد بافی و لوح بافی و صنایع دستی مثل گلدوزی و قالیبافی است که مورد توجه مسافران و زائران می باشد و سبد حصیری آن معروف به لوخ و قالی گلباقیان طرقبه از شهرت برخوردار است .

سد چالی دره یک سد خاکی با هسته رسی است که بوسیله رودخانه جاغرق پرآب می شود. این سد در ابتدای جاده روستای نقندر و در سمت چپ جاده در دره ای با همین نام ساخته شده است. اخیرا به همت شهرداری طرقبه و سازمان گردشگری هزینه های بسیار زیادی برای زیبا سازی ارتفاعات اطراف سد صورت گرفته و مجتمع تفریحی توریستی چالیدره حاصل این تلاش می باشد. مکانهای زیبا جهت استراحت و همچنین قایقرانی از جمله محلهای جالب این مجموعه می باشد.

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۵۲ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

معرفی آداب و رسوم مردم مشهد

 

فرهنگ مردم خراسان رضوی در اکثریت مناطق استان همان فرهنگ مردم ایران است البته کمی در جزئیات در شمال و جنوب و در بین ترک و کرد تفاوتهایی دارد که قابل تامل نیست. خراسان رضوی محل زندگی اقوام گوناگونی است که به رغم تفاوتهای نژادی و فرهنگی ، به واسطه رشته محکمی از عوامل پایداری چون دین و ملیت با هم متحدند .

گرچه آنها در جمع خود به زبان و لهجه مادری سخن می گویند و به آداب و رسوم نیاکان خویش پایبندند اما همواره از اینکه مسلمان و ایرانی هستند به خود می بالند . یکی از دلایل تنوع چشمگیر ساکنان خراسان رضوی ،کوچ اختیاری و یا اجباری به سرزمین وسیع و حاصلخیز بوده است . در سفری از شمال به جنوب خراسان رضوی تنوع نژادی و گوناگونی گویش مردمان آن نواحی را به روشنی می بینیم . از جمله ویژگیهای فرهنگی مردم خراسان رضوی ، علاقه به موسیقی بومی است که در جشنها و مراسم اجرا می شود.

با پراکندگی طوایف در استان خراسان رضوی ، شیوه های اجرای موسیقی نیز متنوع است . موسیقی کردهای شمال خراسان رضوی ، ترکمنها ، بلوچها و شرق خراسان رضوی هریک به تنهایی حائز اهمیت است .به طور کلی آلات موسیقی خراسان رضوی عبارتند از ، دوتار ، سرنا، دهل ، دپ، قشمه، کمانچه ونی . بلوچها نیز در نواختن ساز قیچک از مهارت خاصی برخورداند .

بلوچها بیشتر در شرق و جنوب خراسان رضوی مستقرند و به فعالیتهای کشاورزی و دامداری مشغولند ، آنهامسلمان و غالبا اهل سنت هستند . مردان و زنان بلوچ نیز در استفاده از پوشاک سنتی خویش اصرار می ورزند . زنان بلوچ علاوه بر به کار گیری پارچه های گلدار ، در تهیه پوشاک سنتی خویش از هنر سوزن دوزی استفاده می کنند . گلدوزی ساده دور یقه ، آستین و جلیقه زنان و قیطان دوزی لباس تقریبا در میان عشایر و روستانشینان تمام نقاط خراسان رضوی رایج است .

طوایف و گروههای دیگر در ترکیب جمعیتی استان خراسان رضوی عبارتند از :

عربها در جنوب خراسان رضوی ، اسماعیلیان در حوالی بیرجند ونیشابور ، بختیاریها در نوخندان درگز ، هزاره ها در شمال و شرق خراسان رضوی ، تاجیکها در شرق خراان و مشهد ، حیدری ها در تربت حیدریه و جنوب خراسان رضوی و سیستانیها در شرق و جنوب خراسان رضوی.

اغلب مهاجرتهای داخلی استان منحصر به کوچ روستاییان به مراکز شهری است . شهر مشهد تقریبا از تمامی نقاط ایران و برخی کشورهای دیگر از جمله عراق و افغانستان مهاجر پذیرفته است . در شمالی ترین نواحی خراسان رضوی ، ترکمنها زندگی می کنند ، آنها مسلمان و اهل سنت هستند و به زبای ترکی و به لهجه ترکمنی تکلم می کنند و بیشتر به کارهای کشاورزی ، دامداری و بافت قالیچه مشغولند . پوشاک مردان وزنان ترکمن بسیار ظریف وزیباست .زیور آلات خاص ترکمن ها برزیبایی پوشاک زنانه می افزاید .

کردها و ترکها در منطقه وسیعی از نواحی شمال خراسان رضوی زندگی می کنند . تعدادهر یک از این دو گروه بسار بیشتر از ترکمنهاست . مذهب این اقوام ، شیعه اثنی عشری است و به زبانهای ترکی و کردی تکلم می کنند . ترکیب جمعیتی شهرهای بجنورد ، شیروان ، قوچان ، اسفراین ، درگز و کلات علاوه برفارسی زبانان از این دو گروه شکل گرفته است . در این مناطق پوشاک مردان و زنان از ویژگیهای خاصی بر خوردار است که آن را از بقیه نقاط خراسان رضوی متمایز ساخته است ظریفتیرین پارچه های ابریشمی در کارگاههای سنتی زاوین کلات بافته می شود . به کارگیری رنگهای قرمز ، زرد، صورتی و سورمه ای در این پارچه ها ، پوشاک محلی ترکمنها ، کردها و ترکها را به یک اثرهنری بدیع مبدل ساخته است

آداب و رسوم ماه محرم در مشهد مقدس
مراسم و سنت‌ها پیرامون حادثه عاشورا و عزاداری امام حسین(ع) یک سری سنت‌ها و مراسم میان مردم معمول است که در طول سال و اغلب در دو ماه محرم و صفر و به ویژه در دهه عاشورا به آن عمل می‌شود. آداب و سنن در مناطق مختلف جهان و حتی در شهرهای مختلف ایران نیز متفاوت و متنوع است. سنت‌های رایج، گاهی پشتوانه‌ای دینی دارد و متکی به روایات و مستند به فقه و حدیث است، و برخی هم از ابداعات و ساخته‌های مردم و تقلیدهای بی‌اساس است.

برخی از روایات مستند به فقه و حدیث از این قرار است: عزاداری و گریه بر امام حسین(ع)، نوحه‌خوانی و مرثیه‌خوانی، سینه‌زنی ، برپایی مجالس در تکیه‌ها، حسینیه‌ها، خانه‌ها و مساجد، تشکیل هیئت‌ها در ایام محرم، نذر و احسان و صدقه و اطعام مردم برای سیدالشهدا، سقایی و چای و آب و شربت دادن به مردم، ساختن حسینیه و تکیه، یاد حسین(ع) هنگام نوشیدن آب، پوشیدن لباس سیاه، سیاه پوش کردن اماکن و گذرگاه‌ها و مساجد و حسینیه‌ها، راه انداختن دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها، برپایی مراسم شام غریبان، برگزاری مجالس مقتل‌خوانی و زیارت عاشورا، نذر برای آوردن کودکان خردسال به یاد علی‌اصغر(ع) در دسته‌های عزاداری، علامت‌ها و نخل‌ها، پختن آش نذری و سفره انداختن و اطعام عزاداران، زیارت رفتن، گرامیداشت اربعین امام حسین(ع)، سر برهنه و پای برهنه بودن در عزای حسینی به ویژه عاشورا و اربعین.

عزاداری سنتی
شیوه‌ای که نسبت به زنده نگه داشتن یاد حادثه عاشورا و حماسه حسینی از دیرباز مطرح بوده و جنبه مردمی یافته است. این شیوه شامل مرثیه‌سرایی، نوحه‌خوانی، گریستن و گریاندن، تشکیل هیئت‌ها و دسته‌های سوگواری، سینه‌زنی، ذکر مصیبت، مجالس وعظ و روضه‌خوانی و… است. این گونه شیوه‌ها چون با روح و جان و عاطفه ی شیعه آمیخته است، هر چه بیشتر به آن رنگ مردمی می‌بخشد و عامل جذب و تجمع و تشکل انبوه شیفتگان اهل‌بیت(ع) می‌گردد.

آغاز محرم در مشهد مقدس
هر سال با حلول ماه عزا و ماتم و در شب اول ماه محرم، در کنار همه ی تکایا و مساجد، مراسم باشکوهی در مهدیه مشهدالرضا(ع) با حضور پیشکسوتان، مداحان، و اقشار مختلف مردم برگزار می‌گردد. در این شب پیشکسوتان و مداحان قدیمی اهل بیت(ع) شروع محرم را با این شعر اعلام می‌نمایند:

محرم آمد و عیشم عزا شد
حسینم وارد کرب و بلا شد

سپس مراسم سینه‌زنی و نوحه‌خوانی و پس از سخن‌رانی انجام می‌شود و در پایان از محل موقوفاتی که از طرف خیرین در نظر گرفته شده مدعوین با صرف شام پذیرایی می‌شوند.

مختصری از چگونگی وقف
وقف، نوعی صدقه جاریه است که برای درازمدت، عموم مردم از آن بهره‌مند می‌شوند و حتی پس از فوت واقف نیز، ثواب آن به روح او می‌رسد. همواره افراد متمکن برای باقی گذاشتن خیرات، اقدام به وقف می‌کردند و از همین رهگذر، مساجد، مدرسه‌ها، تکیه‌ها، آب انبارها، کتاب‌ها، بیمارستان ها و امور خیریه بسیار پدید می آید.

علاقه‌مندان به اهل بیت(ع) و ائمه(ع)، به ویژه محبان سیدالشهدا(ع) مال و املاک بسیاری را در طول تاریخ براساس این سنت حسنه، وقف اباعبدالله(ع) کرده‌اند که درآمد حاصله از این املاک صرف امام حسین(ع) و برپایی مجالس عزای حسینی، نوحه‌خوانی، بنا و تعمیر حرم‌ها و بقاع متبرکه، زایر و خدام آن حضرت، کمک به بینوایان و اطعام مستمندان و محرومان می‌شود.

موقوفات امام حسین(ع) بودجه مردمی عظیمی است که همیشه و همه جا پشتوانه زنده نگه داشتن نام و یاد عاشورا و اهل‌بیت(ع) بوده است. به برکت مجالس حسینی و تبلیغات دینی که در آن‌ها می‌شود، اسلام و احکام الهی زنده می‌ماند و جانبازی‌ها و ایثارگری‌ها حسین بن علی(ع) و یارانش، به مردم درس عزت و آزادگی می‌دهد. و همین فرهنگ، سبب پدید آمدن مدرسه‌های عظیم و کتابخانه‌های غنی و مساجد و حسینیه‌ها و مراسم پرشکوه گشته است.

در آنچه به موقوفات اباعبدالله(ع) و عاشورا مربوط می‌شود، نکات جالبی وجود دارد که مشارکت مردمی را در هزینه اقامه مجالس عزا برای آن حضرت می‌رساند. امروز هم در شهر مشهد، افراد خیر و نیکوکار موقوفات فراوانی را تقدیم به ساحت اهل بیت علیهم السلام، علی الخصوص حضرت امام حسین(ع) و حضرت امام رضا(ع) می کنند

روز اول محرم معمولا در برخی از حسینیه و تکایا رسم بر این است که در دهه اول محرم و دهه آخر صفر، سه نوبت مجلس روضه خوانی برگزار می‌شود. صبح‌ها بعد از نماز صبح، عصرها تا نزدیک غروب و شب‌ها بعد از نماز مغرب و عشا. قبل از شروع سخن‌رانی، نخست ذکر مصیبت اجراء گردیده، سپس یک یا دو نفر از وعاظ که ممکن است از دیگر شهرها و مشهد دعوت شده باشند، به مناسبت، روضه می‌‌خوانند و پس از آن با گستردن سفره، مدعوین اطعام می‌شوند.

جامه سیاه
رسم است که در سوگ عزیزان، لباس سیاه می‌پوشند. در ایام محرم نیز عزاداران در عزای سیدالشهدا(ع)، هم خود لباس سیاه می‌پوشند، هم مساجد و تکایا و سر در ساختمان‌ها را سیاه پوش می‌کنند. در این ایام تمام شهر مشهد سیاه پوش می شود. در اشعار محتشم کاشانی است:

ای عالمی سیاه به تن، در عزای تو
ای جان پاک آدم خاکی فدای تو
ای جن و انس، مویه‌گر اندر مصیبتت
ای خاص و عام گریان اندر رثای تو
نقل شده چون امام حسین(ع) شهید شد، زنان بنی هاشم سیاه پوشیدند و عزاداری کردند و امام سجاد(ع) برای سوگ و ماتم آنان غذا تهیه می‌کرد(سفینه البحار، ج ۱، ص ۶۷۰)

خطبه‌خوانی شب عاشورا در بارگاه حضرت رضا(ع)
مراسم خطبه‌خوانی در صحن انقلاب(عتیق) حرم مطهر ثامن الحجج(ع) هر سال دو بار برگزار می‌شود؛ یک بار شب شهادت سالار شهیدان؛ و یک بار هم در شب شهادت ثامن‌الائمه امام علی بن موسی الرضا(ع). همچنین مراسم شام غریبان در شب بعد از لیالی مذکور، برای عرض تسلیت به ولی‌نعمت مان ابوالحسن الرضا(ع). در این مراسم کلیه خدمه و حفاظ آستان قدس رضوی، جمع می‌شوند و شمع به دست می‌گیرند و مراسم خاصی در صحن انقلاب با حضور مردم و دسته های عزاداری برگزار می‌کنند.

خدام شمع به دست در ابتدا دور تا دور صحن انقلاب می‌ایستند؛ و در این مراسم شخصیت‌های مختلف علمی و مملکتی حضور دارند. در ابتدای مراسم، عده‌ای از دربانان حرم رضوی با تشکیل دو صف و با در دست داشتن چراغ لاله‌هایی که داخل آن شمع روشن کرده‌اند، دور تا دور صحن انقلاب را می‌چرخند، مداحان هم ایام حزن و سوگ را به پیشگاه حضرت رضا(ع) تسلیت می‌گویند و با قرائت قسمتی از زیارت عاشورا مشغول عزاداری می‌شوند.

شهدای عاشورای حرم رضوی
در ظهر عاشورای حسینی سال ۱۳۷۳ که زائران و مجاوران حرم مطهر حضرت رضا(ع) به عزاداری سالار شهیدان مشغول بودند، دست پلید نفاق، همه خشم و عصبانیت اسکتبار جهانی را در قالب بمبی قوی در کنار مضجع نورانی امام رئوف منفجر نمود که عده‌ای را مجروح و تعدادی از دلدادگان در جوار مرقد نورانی حضرتش به فیض شهادت و لقاء شیرین یار راه یافتند، یادشان گرامی، روحشان شادمان باد.

هیئت شام غریبان خدمه حضرت امام رضا(ع) در مشهد
مراسم شام غریبان، مانند خطبه دو بار در سال اجرا می‌شود، یکی شب شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، یک بار هم در شب شهادت حضرت امام رضا(ع) که در این دو شب حزن و اندوه، کلیه خدمه آستان قدس رضوی اعم از خادم، کفشدار، دربان، نگهبان، حفاظ و فراش، در محل اداره مرکزی آستان قدس (چهارراه شهدا) حضور بهم رسانیده و مشغول سوگواری می‌شوند.

در این جا هم چراغی روشن نیست و محوطه غیر از نور چند شمع کاملا تاریک و غم‌انگیز است و به محض پخش آوای ملکوتی اذان، نمازجماعت پر صلابتی برپا می‌گردد، سپس خدمه با در دست داشتن شمعی روشن و نظمی خاص به صورت دسته برای عزاداری و سوگواری و عرض تسلیت به محضر ولی‌نعمتشان، به سمت حرم مطهر به راه می‌افتند. مردم و زائرین ماتم‌زده از ساعتی قبل، مشتاقانه در دو طرف خیابان برای دیدن هیئت نوکران آقا امام رضا(ع) اجتماع نموده، با آنان همدردی و برای سلامتی خادمین حضرت رضا(ع) صلوات می‌فرستند.

نذورات
یکی از آداب و رسوم زیبای مردم مشهد در این ایام، انجام نذورات و مبرات می باشد. این موضوع با توجه به حضور گسترده ی هیات عزاداری از سراسر استان و کشور، صحنه هایی زیبا از عشق و دلدادگی مردم شهر بهشت به ساحت قدسی حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به نمایش می گذارد. از گذشته های دور، مردم مشهد میزبان دسته های عزاداری در منازل خود بودند.

دسته های عزاداری مخصوصاً از شهرهای اطراف به مدت دو روز و بیشتر در منازل شخصی مشهدی ها ساکن می شدند و صاحبخانه خود را موظف به خدمت گذاری به آنان می دانست. برپایی ایستگاه های صلواتی در مسیر دسته های عزاداری، پهن کردن سفره های نذری و پذیرایی با غذاهایی همچون شله، حلیم و … ، انجام خدمت به هیات های عزاداری در طول مسیر دسته ها همچون توزیع آب، کمک به ایستگاه های صلواتی، و .. از جمله ی این امور می باشد که هنوز هم رواج دارد.
اما مقصد غالب دسته ها و هیات ها در روز تاسوعا و عاشورا، حرم مطهر حضرت ثامن الحجج(ع) است. عزاداران در این دو روز در قالب دسته های عزاداری از خیابان های منتهی به حرم مطهر وارد صحن و سرای رضوی شده و پس از عرض ارادت به ساحت ملکوتی امام مهربانی ها، از صحن خارج می شوند.

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۵۱ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

درباره طرقبه مشهد

 

طرقبه مشهد

طرقبه با وسعت ۱۶۰۰ کیلومترمربع از مهمترین ییلاق های کوهستانی حاشیه مشهد است که در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی مشهد و در مسیر راه جاغرق واقع شده و از غرب به کوه های بینالود و از شمال به کوه تخت رستم محدود می شود و در کنار شاندیز از مراکز مهم توریستی استان خراسان به شمار می‌رود.
این مکان در امتداد دره بسیار با صفایی واقع شده و از نظر زمین‌شناسی از بخش‌های دشت، پای کوه و کوهستانی شکل گرفته است. طرقبه دارای آب و هوای سرد و خشک با تابستان‌هایی خنک و مطبوع می باشد که به دلیل بالا بودن ارتفاع آن میزان بارندگی این منطقه نسبت به شهر مشهد بیشتر است.
این منطقه ییلاقی به دلیل آب و هوای مطبوع همه روزه پذیرای زائرین، مسافران و مجاوران شهر مشهد است. یکی از غذاهای محلی طرقبه دیزی است. یکی دیگر از غذاهای پرمصرف در میان بازدیدکنندگان شیشلیک است. از مهمترین صنایع دستی منطقه علاوه بر بافته‌ها و ساخته‌های بومی، سبد بافی است که به سبب توریستی بودن طرقبه بازار این تولیدات از موقعیت مطلوبی برخوردار است. صنایع ظریف حصیر بافی، در میان گردشگرانی که به این منطقه از مشهد سفر می‌کنند جایگاه ویژه‌ای دارد. علاوه بر آن پرورش گل و گیاه نیز از مشاغل فعال طرقبه است.
طرقبه دارای باغ های فراوان با میوه های متنوع و چشمه سارهای زیباست و رودخانه ای زیبا از کنار آن می گذرد. طرقبه از امکانات و خدمات شهری از قبیل پارک عمومی زیبا و رودخانه کنار آن و دوایر پست، مخابرات، جایگاه پمپ بنزین، درمانگاه و مسجد و رستوران های متعدد درمحیط طبیعی و فروشگاه های صنایع دستی و دیگر امکانات رفاهی برخوردار است.
طرقبه دارای نقاط دیدنی و تفریحی است که برخی از آن ها عبارتند از :

دهکده آبی ویلاشهر، باغ وحش، مجتمع سوارکاری ارشاد، مجتمع تجاری بعثت، پارک سنگی نصوح آباد، سد چالیدره، رودخانه جنگلی طرقبه، مسجد ازغد، سنگ مولانا علی معروف به سنگ کمربسته دررودخانه باز طرقبه، چشمه عسل و ارتفاعات کردینه، پیست اتومبیل رانی، استادیوم بزرگ ورزشی ثامن، پیست اسکی ابرده.

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۵۰ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

معرفی غذاهای معروف مشهد

 

غذاهای معروف مشهد

آش ماستی

آش ماست در سراسر ایران طرفداران زیادی دارد که در هرنقطه از کشورعزیزمان به شیوه‌ی تقریباً متفاوتی پخت می‌شود. این غذای ساده و خوشمزه گاهی به‌عنوان یک وعده‌ی کامل و گاهی به‌عنوان پیش‌غذا سرو می‌شود. استان خراسان نیز روش پخت مخصوص خودش را دارد. اصل آش ماست خراسان در واقع متعلق به شهر سبزوار است و مردم این شهر علاقه‌ی زیادی به این غذای سنتی دارند. ترکیبات اصلی این آش شامل ماست، سینه مرغ، برنج، لپه، سیر، پیاز، شوید خشک، نعنا، نمک، فلفل، زعفران و برگ‌بو می‌شود. اگر به آش ماست علاقه دارید، تجربه‌ی مزه کردن آش ماست سبزواری را از دست ندهید.

 

دیگچه مشهدی

دیگچه غذایی دسر مانند و شبیه شیر برنج است که مردم این استان و به‌خصوص مشهدی‌ها، ماه‌های محرم و صفر و در مراسم‌های مذهبی خاص خودشان آن را طبخ می‌کنند. همچنین ازاین خوراکی خوشمزه می‌توانید بر سر سفره‌ افطار هم استفاده کنید. ترکیبات اصلی این دسر شامل برنج، شیر، شکر، کره، هل، زعفران و گلاب می‌شود. این خوراکی لذیذ را می‌توان در دسته‌ی شیرینی‌ها هم قراردارد، با این ‌حال به دلیل وجود برنج در آن ترجیح دادیم در این مطلب به معرفی‌اش بپردازیم.

 

شله مشهدی

شله، یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهد است که به دلیل به کاربردن انواع حبوبات در پخت آن، ارزش غذایی بسیار بالایی دارد. این غذا را در مشهد شله می‌گویند و قدمت آن احتمالاً به دوران قاجار بازمی‌گردد. از آنجایی که شله غذایی سنگین محسوب می‌شود، می‌توان به‌عنوان یک وعده‌ی کامل روی آن حساب کنید. این غذا در خانواده‌ی آش‌ها قرار دارد و یکی از رایج‌ترین نذری‌هایی است که در مشهد طبخ می‌شود. شاید بتوان خوشمزه‌ترین نوع شله را شله‌ی مشهدی دانست. برای تهیه‌ی آن به موادی همچون گوشت گوساله، لوبیا رشتی، لوبیاچیتی، لوبیا سفید، ماش، عدس، بلغور گندم، برنج نیمه، نمک، فلفل قرمز، فلفل سیاه، هل، ریشه جوز هندی، زنجبیل و دارچین نیاز دارید. البته بسته به سلیقه‌تان می‌توانید تا حدودی در ترکیبات اصلی تغییر ایجاد کنید. در ضمن یادتان باشد هرچقدر گوشت به‌کاررفته در آن بیشتر باشد، غذا خوشمزه‌تر می‌شود. همچنین به دلیل وجود حبوبات زیاد، طبخ این شله زمان زیادی می‌برد. در حالت اصیل، شله با ریختن مقداری قیمه روی آن و همراه مقداری نان سنگک، پنیر و سبزی سرو می‌شود. در شهرهای دیگر استان مانند نیشابوریا قوچان دستور پخت شله اندکی تفاوت دارد.

شله مشهدی

کباب شیشلیک شاندیز

شیشلیک نوعی کباب و یکی از غذاهای گران قیمت و سنتی در کشورهای ایران،شوروی سابق، مغولستان و بخش‌هایی از اروپای مرکزی محسوب می‌شود. در ایران اما روش‌های پخت مخصوص خود را دارد. شیشلیک شاندیز با شهرتی جهانی، از شش تکه گوشت راسته‌ی گوسفندی تهیه می‌شود که طعم فوق العاده‌ی هم دارد. این غذا به حدی پر طرفدار و خوشمزه است که در نقاط زیادی از ایران، رستورانهایی به همین نام تاسیس شده‌اند و این نوع کباب را با روش طبخ مخصوص شهر شاندیز به دست مشتریان می‌رسانند. البته شیشلیک در تمام ایران به روش‌های مختلفی آماده می‌شود اما در مشهد و شاندیز گوشت را به همراه دنده به سیخ می‌کشند. در تهیه‌ی کباب باید نکات زیادی را رعایت کرد تا گوشت آبدار و لذیذ بماند. گوشت، ماده‌ی اصلی برای تهیه‌ی این کباب لذیذ است، اما برای خوشمزه‌تر کردن و ترد کردن آن از ماست، زعفران، آبلیمو، روغن و فلفل استفاده می‌کنند. همچنین در کنار آن گوجه فرنگی هم کباب می‌کنند.

 

یتیمچه

یتیمچه یکی از غذاهای سریع پخت، ارزان و خوشمزه‌ی ایرانی است که در شهرهای مختلف به روش‌های متفاوتی طبخ می‌شود. به‌طور مثال در یتیمچه‌ی شیرازی از کدو به‌جای بادمجان استفاده می‌کنند. آذری‌ها نیز آن را با لوبیا و عدس پخت می‌کنند. حتی در برخی از شهرها سیب‌زمینی یکی از مواد اولیه آن محسوب می‌شود. به علت نبود گوشت در این خوراک لذیذ، آن را یتیمچه می‌نامند. یتیمچه‌ی مدنظر ما در این مطلب یکی از غذاهای سنتی نیشابور به شمار می‌رود. در یتیمچه‌ی نیشابوری، عدس، لوبیا، پیاز، زردچوبه، دارچین، فلفل، نمک نخود و بادمجان که ماده‌ی اصلی آن است استفاده می‌شود. البته بسته به ذائقه و سلیقه‌تان می‌توانید کشک، نعنا داغ یا گوجه‌فرنگی هم به آن اضافه کنید. یادتان باشد هر نوع بادمجانی برای پخت این خوراک مناسب نیست، چراکه اگر بادمجان تلخ باشد، طعم کل غذا دستخوش تغییر می‌شود. این غذا را می‌توان برای افطار هم بر سر سفره گذاشت، چراکه خاصیت سیرکنندگی مناسبی دارد. بهتر است یتیمچه را به همراه ماست موسیر، سبزی‌خوردن و ترشی سرو کنید. همچنین شربت آبلیمو به‌عنوان نوشیدنی در کنار آن گزینه‌ی مناسبی به شمار می‌رود.

یتیمچه

چنگالی

چنگالی غذایی سریع پخت به شمار می‌رود که برای عصرانه گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود. این غذا به دو روش سیستانی و مشهدی آماده می‌شود. البته در شهرهای جنوبی مانند یاسوج هم از دستوری مشابه روش مشهدی استفاده می‌کنند. طبق بعضی گفته‌ها مردم مشهد به دلیل چنگمالی شدن این غذا آن را چنگالی می‌نامند. امروزه تنها قدیمی‌های مشهد دستور پخت چنگالی را به یاد دارند. برای تهیه آن در روش مشهدی نان بیات را خُرد و در روغن داغ می‌ریزند و در ادامه شکر، شیره نبات یا حتی عسل به آن اضافه می‌کنند. در دستور پخت سیستانی از روغن حیوانی استفاده می‌شود.


خورش ریواس

خورشت بهاری؛ خورش ریواس یکی از غذاهای سنتی کردستان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی (نیشابور) محسوب می‌شود. البته این خورش لذیذ تقریباً در تمام نقاط ایران که به ریواس دسترسی دارند طبخ می‌شود. در فصل بهار کوه‌های ایران زایشگاه گیاه ریواس می‌شوند، بنابراین در این فصل می‌توانید با تهیه‌ی آن از مهمانان خود پذیرایی کنید و هنرتان را به نمایش بگذارید. طعم ترش (به خاطر ریواس) این خورش بی‌نظیر است. ترکیبات اصلی خورش علاوه بر ریواس شامل گوشت بدون استخوان، پیاز، شکر، نعنا و جعفری تازه است

رشته پلو

رشته‌پلو، غذای بومی مشهد، استان اردبیل و کرمانشاه محسوب می‌شود که البته در شهرهای دیگر هم به شیوه‌های مختلفی آن را پخت می‌کنند. به‌طور مثال مردم آذربایجان با اضافه کردن برگه‌ی زردآلو طعمی متفاوت به آن می‌دهند. این غذا بیشتر با گوشت، پیازداغ، خرما یا کشمش طبخ می‌شود. معمولاً مردم مشهد در جشن نوروز این غذای شیرین و لذیذ را میل می‌کنند و اعتقاددارند که با میل کردن آن سر رشته‌ی کار به دست می‌آید. ترکیبات اصلی رشته‌پلوی مشهدی شامل ران مرغ، برنج، رشته پلویی، پیاز، زعفران، سماق، دارچین، روغن، کره و نمک و فلفل می‌شود. اما شما می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان از گوشت قرمز یا خرما هم استفاده کنید.

 

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۴۹ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی

معرفی مراکز خرید و تجاری مشهد

 

مراکز خریدمشهد

یکی از اهدافی که در برنامه سفر به مشهد زائرین حرم امام رضا (ع) وجود دارد ، بازار و خرید است ، البته به هتل های مشهد هم توجه داشته باشید و قبا سفر کیفیت هتل را بررسی کنید ، بازار های مشهد به دلیل وجود فرهنگ خاص در زمینه کسب تجارت و ارتباطات اجتماعی همواره دارای اهمیت زیادی بوده است. مشهد علاوه بر مراکز متنوع قدیمی دارای بازارهای محلی است که به زائران خدمت رسانی می کنند. برخی از مهم ترین مراکز خرید مشهد عبارتند از :

بازار رضا :

راسته بازار رضا در ضلع شرقی حرم مطهر رضوی قرار گرفته است و یکی از مهم ترین مراکز خرید زائرین و گردشگران است. بازار در ۲ طبقه همکف و فوقانی با طول ۹۶۰ متر و عرض ۳۳ متر ایجاد گردیده و دارای ۱۷۱۱ واحد تجاری است. این بازار دارای تاسیسات ، انتظامات ، آبخوری ، اطلاعات ، نمازخانه و سرویس های بهداشتی است.

در این بازار انواع سوغاتی‌های مشهد و مایحتاج زائرین از قبیل انگشتر فیروزه، انواع عقیق، عطریات، زعفران، نبات، مهر و سجاده، تسبیح، پوشاک و شیرینی‌جات یافت می شود. نزدیکی به حرم مطهر رضوی از مزایای بازار رضاست.

نمایشگاه بین المللی مشهد :

نمایشگاه بین المللی مشهد یکی از برگزارکنندگان مطرح نمایشگاه های تخصصی و بین المللی در ایران است که از طریق چندین بزرگراه به مرکز شهر متصل می شود. در انتهای بلواروکیل آباد و در محوطه ای وسیع قرار دارد. این نمایشگاه دارای امکانات و تسهیلاتی از جمله ایستگاه تاکسی، مسجد، رستوران، پارکینگ، مرکز خدمات پزشکی، محل رزرو هتل و بلیط هواپیما برای بازدیدکنندگان خود است. در این مجتمع معماری سنتی و مدرن تلفیق شده اند. این مجتمع دارای تسهیلاتی از جمله : پارکینگ طبقاتی، رستوران، بازار چند منظوره، شهربازی سرزمین عجایب، مرکز فوریت‌های پزشکی، مراکز بانکی و اطلاع‌رسانی می باشد که در هر طبقه از این مجتمع فروشندگان لوازم صوتی تصویر، لوازم خانگی، چینی و بلور، تلفن همراه و رایانه حضور دارند.

مرکز تجاری خیام :

این مرکز در زمینی به مساحت ۲۰۰ هکتار ر حاشیه ی شمالی شهر مشهد واقع شده است. برنامه‌ریزی های صورت گرفته بر روی این مرکز تجاری به گونه‌ای است که می‌تواند به عنوان بورس تخصصی کالاها و خدمات نقش مثبتی را در امور بازرگانی ، اعم از داخلی و خارجی داشته باشد. امکانات این مکان عبارتند از : بازارهای خرید و فروش کالا، مرکز پذیرایی و رستوران، کافی‌شاپ و کافی‌نت، دفاتر شرکت‌های بازرگانی، بیمه و حمل و نقل بین‌المللی، بانک، نمازخانه، خطوط اتوبوسرانی شهری، ایستگاه تاکسی، آژانس باربری و…. . بازار خیام دارای ۱۹۶ باب واحد تجاری با معماری ویژه و محوطه فضای سبز مفرح و امکانات رفاهی برای عرضه ی کالاها به شهروندان است.

بازار مرکزی :

در چهار راه شهدا قرار گرفته است و محدوده ی وسیعی را به خود اختصاص داده است. ساختمان های این بازار چهار طبقه است و در طبقه دوم آن مراکز تجاری عمده و دفاتر بازرگانی قرار دارند. در طبقه منهای دو آن تاسیسات بازار و پارکینگ واقع شده است. در غرفه‌ها و مغازه‌های موجود در این مکان انواع پوشاک، سوغات، زینت آلات اجزا و عناصر و نمادهای مذهبی و لوازم و احتیاجات گردشگران ارائه می گردد.

مجتمع تجاری زیست خاور :

در ابتدای خیابان کوهسنگی است و از مراکز خرید مهم مشهد است. زیست خاور در زمینی به مساحت ده هزار متر مربع و در ۱۷ طبقه و با ارتفاع ۶۸ متر و دارای ۷۵ هزار متر مربع زیر بناست. این ساختمان یکی از عظیم ترین مجتمع های تجاری مسکونی در ایران است. ۷۰۰ واحد تجاری دارد و پارکینگ آن ظرفیت ۲۵۰ خودرو را داراست. چهار طبقه است و ۱۹۸ واحد مسکونی به علاوه تاسیساتی از قبیل شش دستگاه آسانسور مسافری و باربری، برق اضطراری و مدرن‌ترین تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و بسیاری دیگر از امکانات در خاورمیانه کم‌نظیر است.

بازار حکیم :

از دیگر مراکز خرید در مشهد است که بدلیل تنوع و گوناگونی اجناس عرضه شده در آن مورد توجه گردشگران است. دارای ۴ طبقه و ۱۲۰ واحد تجاری است که در آن انواع پوشاک، اسباب‌بازی، لوازم آرایشی و بهداشتی، بدلیجات، نقره‌جات، کریستال، لوازم روزمره زندگی، کیف و کفش و…عرضه می گردد. به این مکان بازار روس ها می گویند زیرا اجناس تولید شده در کشورهای آسیای میانه را عرضه می کند. بازار حکیم در خیابان امام خمینی شمالی روبروی آموزش و پرورش قرار دارد.

مجتمع تجاری پروما :

این مرکز تجاری و مرکز خرید مشهد در حاشیه میدان جانباز واقع گردیده است و ۵۰۰۰ متر مربع فضای فروشگاهی و حدود ۲۰۰۰۰ متر مربع فضای تجاری دارد که در ۵ طبقه ساخته شده است. دارای ۳۰۰ واحد تجاری ، پارکینگ و ۴۰۰۰ متر مربع فضای سبز و امکانات برای بیش از ۷۰۰۰ مهمان در روز است.

بازار گوهرشاد :

مساحت بازار گوهر شاد حدود ۲۱۰۰ مترمربع و زیربنای آن در طبقه همکف ۱۴۴۵ مترمربع و طبقه پایین ۷۲۰ مترمربع می‌باشد. زمین این بازار جزء موقوفات گوهرشاد بوده است. بازار گوهرشاد سالن‌های عریضی دارد که شامل ۸۴ مغازه در طبقات است که در آن‌ها انواع لوازم برقی و خانگی، بلور و کریستال، پارچه، عطر و ادکلن، کفش، سیسمونی نوزاد، لوازم‌التحریر و گرافیک، اسباب بازی، سوغات و… ارائه می گردد. از جمله تسهیلات این مجتمع می توان به نمازخانه‌، عابر بانک، آبخوری و سرویس بهداشتی اشاره کرد. پس از دیدن مراکز خرید مشهد در تور مشهد میتوانید سری به مطلب دیدنی های مشهد هم بزنید و با جاذبه های گردشگری مشهد آشنا شوید .

۱۵ اسفند ۹۵ ، ۱۷:۴۸ ۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
آتنا امینی